Wat is een risicoanalyse?
Een risicoanalyse is kort gezegd een overzicht van alle mogelijke risico’s die het resultaat van het project kunnen beïnvloeden. Voor elk risico wordt aangegeven wat het gevolg zou zijn als het risico zich voordoet. Vervolgens wordt inzichtelijk gemaakt, welke maatregelen getroffen kunnen worden ter beheersing en door wie deze maatregelen het beste genomen kunnen worden.
In een risicoanalyse wordt helder en eenduidig omschreven wat de grootste risico’s, negatief of positief, zijn voor een bouwproject. Beheersmaatregelen om mogelijke risico’s te beperken of juist te vergroten worden gedefinieerd, toegewezen en geëvalueerd. Het resultaat is een bouwproject dat efficiënt en binnen de projectkaders (kwaliteit, geld en tijd) wordt gerealiseerd.
Een goede risicoanalyse is echter geen star en simpel overzichtslijstje maar behoort een dynamisch proces te zijn dat meeloopt tijdens het ontwerp- en bouwproces. Een gedegen risicoanalyse wordt in verschillende ontwerp- en bouwfasen, op verschillende organisatieniveaus en vanuit diverse invalshoeken binnen een ontwerp- en bouwproces geïmplementeerd. De analyse wordt gebruikt als preventiemiddel (voorafgaand aan bouwfase) en als evaluatiemiddel (einde bouwproces).
Indien risico’s in een vroeg stadium worden herkend, kunnen deze beter beheerst of zelfs voorkomen worden tegen geringere kosten of kostenneutraal. Tijdens het ontwerp- en bouwproces verdwijnen risico’s en dienen nieuwe risico’s zich aan. Risicomanagement is het voorzien en doorlopend monitoren van risico’s en het adequaat daarop reageren om deze risico’s te beheersen en zo mogelijk uit te sluiten.
Onafhankelijke Second Opinion
Bij een risicoanalyse als second opinion wordt met een frisse onafhankelijke blik het projectresultaat beoordeeld. Een second opinion wordt meestal gevraagd door de opdrachtgever, maar ook steeds vaker door de bouwende partij. Het is dan van belang te weten vanuit welke organisatie en welke beheers- en risicofactoren (tijd, geld, kwaliteit, informatie en organisatie) in de analyse moeten meewegen.
Een risicoanalyse als second opinion wordt in principe uitgevoerd door een onafhankelijk adviseur die niet reeds bij het project betrokken is. Een risicoanalyse als second opinion wordt soms opgevat als een situatie van wantrouwen waarbij de risicomanager uit is op een reeds ingevulde positie in het projectteam. Dat is beslist niet het doel van de risicomanager. De opdrachtgever wil de bevestiging dat het project uiteindelijk goed verloopt. De bouwer wil de bevestiging of het voor hem mogelijk blijft het project binnen budget en tijd te realiseren. De risicomanager vraagt met een frisse blik aandacht voor mogelijke risico’s en de daarbij behorende oplossingen.